Tin Tức
Dao phay trụ – đặc điểm và ứng dụng trong gia công cơ khí
Trong lĩnh vực gia công cơ khí chính xác, dao phay đóng vai trò then chốt trong việc tạo hình, cắt gọt và xử lý bề mặt kim loại. Trong số các loại dao phay, dao phay trụ là một công cụ phổ biến, đa năng và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều quy trình sản xuất. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc điểm cấu tạo, nguyên lý hoạt động cũng như các ứng dụng nổi bật của loại dao phay này.
1. DAO PHAY TRỤ LÀ GÌ?
Dao phay trụ (hay còn gọi là dao phay ngón trụ) là một loại dao phay có hình dạng trụ tròn, thường được sử dụng trên máy phay để gia công mặt phẳng, rãnh, bậc hoặc định hình bề mặt sản phẩm theo yêu cầu kỹ thuật.
Loại dao này có thể có nhiều răng cắt (từ 2 đến 12 răng trở lên), với các đường cắt chạy dọc theo thân trụ. Chúng có thể làm việc trên các vật liệu khác nhau như thép, inox, nhôm, đồng, nhựa kỹ thuật và nhiều loại hợp kim khác.
2. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO CỦA DAO PHAY TRỤ
Dao phay trụ có cấu tạo đơn giản nhưng rất hiệu quả trong quá trình cắt gọt. Các bộ phận chính bao gồm:
2.1. Thân dao (Shank)
Phần thân có hình trụ tròn, là nơi lắp vào đầu kẹp của máy phay. Thân dao thường được làm chính xác để đảm bảo độ đồng tâm và độ ổn định khi quay.
2.2. Phần cắt (Cutting edges)
Phần lưỡi cắt được thiết kế theo dạng xoắn hoặc thẳng, tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Số lượng răng (lưỡi cắt) ảnh hưởng đến tốc độ cắt, lượng phoi và chất lượng bề mặt sau gia công.
2.3. Góc cắt và góc xoắn
- Góc cắt: ảnh hưởng đến lực cắt và độ mịn bề mặt gia công.
- Góc xoắn: thường dao động từ 30 đến 45 độ, giúp thoát phoi tốt và giảm lực cắt.
3. PHÂN LOẠI DAO PHAY TRỤ
Tùy vào cấu tạo và mục đích sử dụng, dao phay trụ có thể được chia thành nhiều loại:
3.1. Dao phay trụ răng thẳng
- Răng được bố trí song song với trục dao.
- Thường dùng để phay thô hoặc phay bề mặt phẳng.
3.2. Dao phay trụ răng xoắn
- Răng được thiết kế xoắn quanh thân dao, giúp giảm rung động và cho phép gia công mượt hơn.
- Thích hợp cho gia công tinh hoặc phay vật liệu khó cắt như thép không gỉ.
3.3. Dao phay trụ nguyên khối
- Làm hoàn toàn từ vật liệu cứng như hợp kim tungsten carbide (WC-Co).
- Độ bền cao, chịu nhiệt tốt, tuổi thọ lâu dài.
3.4. Dao phay trụ có thể thay insert
- Phần thân cố định, lưỡi cắt được thay thế bằng insert (miếng cắt) giúp tiết kiệm chi phí khi mòn.
4. VẬT LIỆU CHẾ TẠO DAO PHAY TRỤ
Tùy vào yêu cầu công việc và vật liệu gia công, dao phay trụ có thể được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau như:
- Thép gió (HSS): Chi phí rẻ, dễ mài, dùng cho gia công thông thường.
- Hợp kim cứng (Carbide): Độ cứng cao, chịu nhiệt tốt, cho phép cắt ở tốc độ cao.
- Gốm kỹ thuật (Ceramic) và Kim cương nhân tạo (PCD): Dùng cho gia công siêu chính xác hoặc vật liệu đặc biệt.
5. ỨNG DỤNG CỦA DAO PHAY TRỤ
Dao phay trụ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của ngành cơ khí chính xác, bao gồm:
5.1. Gia công mặt phẳng
Dùng để phay các bề mặt rộng, phẳng như mặt đế, mặt tiếp xúc trong khuôn mẫu, chi tiết máy.
5.2. Gia công rãnh và bậc
Tạo rãnh then, rãnh dẫn hướng hoặc bậc cấp trên chi tiết.
5.3. Gia công biên dạng
Dùng trong chế tạo khuôn mẫu hoặc các chi tiết có đường viền phức tạp.
5.4. Gia công lỗ hoặc mở rộng lỗ
Một số loại dao phay trụ nhỏ có thể được sử dụng để mở rộng lỗ chính xác.
5.5. Sử dụng trong CNC
Dao phay trụ là một phần không thể thiếu trong gia công CNC 3 trục hoặc 5 trục, đặc biệt trong các quy trình phay tinh.
6. LỰA CHỌN DAO PHAY TRỤ PHÙ HỢP
Để chọn được dao phay trụ phù hợp, người sử dụng cần cân nhắc các yếu tố sau:
- Loại vật liệu cần gia công
- Tốc độ quay và lượng ăn dao
- Độ chính xác yêu cầu
- Đặc điểm hình học của chi tiết
- Ngân sách và khả năng tái sử dụng dao
Việc chọn đúng dao không chỉ giúp nâng cao hiệu suất làm việc mà còn kéo dài tuổi thọ dao và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
7. BẢO DƯỠNG VÀ MÀI DAO PHAY TRỤ
Dao phay trụ cần được kiểm tra thường xuyên về độ sắc của lưỡi cắt. Khi dao bị cùn, cần tiến hành mài lại đúng chuẩn để tránh hỏng chi tiết hoặc làm giảm hiệu suất máy.
Một số lưu ý khi bảo quản dao:
- Không để dao va chạm nhau gây mẻ lưỡi.
- Bảo quản nơi khô ráo, tránh ẩm ướt.
- Vệ sinh dao sau mỗi lần sử dụng.
8. KẾT LUẬN
Dao phay trụ là một công cụ không thể thiếu trong gia công cơ khí hiện đại, từ sản xuất hàng loạt đến gia công chi tiết tinh xảo. Với sự đa dạng về kích thước, hình dạng và vật liệu chế tạo, loại dao này có thể đáp ứng được hầu hết các yêu cầu trong gia công chính xác.
Việc lựa chọn đúng loại dao, sử dụng hợp lý và bảo quản đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu quy trình sản xuất, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Nếu bạn cần tư vấn thêm về các loại dao phay trụ hoặc tìm kiếm nhà cung cấp uy tín, hãy liên hệ với chúng tôi – đội ngũ chuyên gia cơ khí sẵn sàng hỗ trợ bạn trong mọi giải pháp gia công!
CÔNG TY TNHH MTV NGŨ KIM ĐỈNH VÀNG
- CN Bình Dương: Số 171, Lê Thị Trung, KP1A, P An Phú, Thuận An, Bình Dương.
- CN Đà Nẳng: Số 14 – P. Thanh Khê Đông- Q. Thanh Khê – Tp. Đà Nẵng.
- Liên hệ: 0966.055.077
- Email: nhungn@ngukimdinhvang.com
- Website : https://ngukimdinhvang.com/
